برنامهی ماه رمضان سطح دو
موضوع کلی: آشنائی با ماه رمضان: ماه عبادت و مهمانی خدا، آشنائی با فوائد روزه و روزهی مقبول، کرامت امام مجتبی (ع)-کمک به نیازمندان.
- اهداف:
- با توجه به عدم حضور بچه ها در یک زمان توصیه میشود قبل از شروع رسمی برنامه برای فراگیرانی که زودتر آمده اند کاردستی و یا نقاشی مرتبط با این مناسبت انجام شود.
- آشنایی با اهمیت کمک به دیگران و عملی کردن آن بوسیله ی درست کردن صندوق صدقات و جمع کردن پولشان برای کمک به نیازمندان.
- زمان : 30 دقیقه
پیش برنامه/ کاردستی صندوق صدقات:
یک بطری و مقداری وسائل تزئینی مانند کاغذ رنگی، برچسب، سنگ های پلاستیکی براق تزئینی و قابل چسبیدن، رنگ اکریلیک، چسب حرارتی و مایع، کامواهای رنگی و … در اختیار بچه ها قرار دهید تا به دلخواه خود بطریشان را تزئین کنن و به عنوان صندوق صدقات پولهایی که برای کمک به نیازمندان کنار می گذارند را در آن بریزند و از این طریق با سنت حسنه ی کمک به دیگران و کریم بودن آشنا شوند و به آن عمل کنند.
بطری با مطابق با عکس آمده در انتهای فایل سوراخ کرده تا محل ریختن پول ها به داخل قلک باشند.
- اهداف:
- توسل به قرآن برای نورانی شدن دل که عامل هدایت است.
- آشنایی با حکم روزه با توجه به آیات نورانی قرآن کریم.
- توجه به ویژگی کرامت امام حسن مجتبی علیه السلام.
- مواد لازم – شیوه اجرا:
- استفاده از پخش صوت جهت پخش آیات منتخب
- زمان : 10 دقیقه
سلام بچهها خوبین؟ خوشین؟ سلامتین؟ خیلی خوش اومدین به جشن ما. بچهها! ما خیلی خوشحالیم که امروز با شماییم و میخوایم خوش بگذرونیم. بذارین قبل از هر چیزی جشنمون رو با نام و یاد خدا و خوندن چند آیه از سورهي بقره، که دربارهی ماه مبارک رمضان هست شروع کنیم. این طوری با ماه مبارک رمضان از زبان قرآن آشنا میشیم. میخوایم ببینیم خدا در مورد این ماه عزیز به ما چی گفته؟ حالا همه از روی آیات به صورت ترتیل بخونیم، چون نه تنها تلاوت قرآن از روی قرآن ثواب بیشتری داره، بلکه در ماه مبارک رمضان این ثواب چندین برابر میشه. (آیات را پرینت کنید و یا با پروژکتور پخش کنید.)
این آیات آیات ۱۸۳-۱۸۶ سورهی بقره بزرگترین سورهی قرآن هستن بچهها که با هم میخونیم:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ ﴿۱۸۳﴾
أَيَّامًا مَّعْدُودَاتٍ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ وَ عَلَى الَّذِينَ يُطِيقُونَهُ فِدْيَةٌ طَعَامُ مِسْكِينٍ فَمَن تَطَوَّعَ خَيْرًا فَهُوَ خَيْرٌ لَّهُ وَ أَن تَصُومُواْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿۱۸۴﴾
شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِيَ أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَ بَيِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ وَ مَن كَانَ مَرِيضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ يُرِيدُ اللّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَ لاَ يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ وَ لِتُكْمِلُواْ الْعِدَّةَ وَ لِتُكَبِّرُواْ اللّهَ عَلَى مَا هَدَاكُمْ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿۱۸۵﴾
وَ إِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْيَسْتَجِيبُواْ لِي وَ لْيُؤْمِنُواْ بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ ﴿۱۸۶﴾
حالا من بهتون میگم که این چند تا آیه معنیشون چی میشه.
خدای مهربون در آیه 183 به ما میگه که روزه برای ما و ادیان قبل از ما قرار داده شده تا مردم به وسیلهی روزه بیشتر تقوا پیشه کنند و گناه نکنن و به یاد خدا باشن.
بچه ها! روزه بودن یک جور نگه داشتن خودمون به حساب میاد. یعنی بتونیم برای خدا، از خوردن و آشامیدن چشم پوشی کنیم، حتی اگر خیلی دلمون بخواد. پس روزه یه تمرین هست که بتونیم از گناهانی که ممکنه دوست داشته باشیم انجام بدیم، چشم پوشی کنیم.
در آیه بعد خداوند می فرماید: این روزه، در چند روز مشخص یعنی یک ماه هست، اما اگر کسی مریض بود یا در سفر بود، باید روزه نگیره، و به جاش، بعد از اون یک ماه، به همون تعداد روزی که روزه نگرفته، روزه بگیره. یا اگر نتونست، میتونه به جاش، به مقدار مشخصی به فقیرها غذا بده یا کمک کنه، اگرچه بهتره که روزه بگیره.
بچه ها! یکی از فایده های روزه اینه که آدم یاد کسانی میوفته که همیشه نمیتونن غذاهای خوب بخورن و فقیر هستند. و به همین خاطر، خدای مهربان فرموده: اگر نتونستید روزه بگیرید، به جاش به فقیرها کمک کنید.
معنی آیه 185 اینه: ماه رمضان، ماهی است که در آن قرآن بر پیامبر نازل شد، کتابی که راهنمای انسانها است و به وسیله ی آیات آن، از راه های نادرست فاصله می گیریم. هر کسی از شما که این ماه را درک کرد، روزه بگیرد اما اگر کسی به سفر رفت یا مریض بود، به تعداد همان روزها در ماه های دیگر سال روزه بگیرد. خداوند بر شما آسان گیر است و نمی خواهد بر شما سخت بگذرد، پس لازم است که به تعداد روزهای یک ماه روزه بگیرید و قدر این لطف خداوند را بدانید و از او سپاسگزار باشید.
و بالآخره خداوند در آیه 186 به ما می فرماید: ای پیامبر! اگر بندگان من درباره ی من از تو پرسیدند، به ایشان بگو: من به آنها نزدیکم و دعاهایشان را جواب می گویم، پس به سوی من آیند و به من ایمان داشته باشند، تا رشد کنند و به سعادت برسند.
بچهها! روزه یه جور برنامه سلامتی برای بدن ما هم هست که خدای مهربون برای ما قرار داده تا بدنمون هر سال یک بار تصفیه بشه و برای یه زندگی خوب و شاداب آماده بشه. به همین خاطر هم هست که خدا از ما انتظار داره قدر دستورهای خوبش رو بدونیم و به اونها عمل کنیم. مهمونی خدا با مهمونیهای ما آدمها فرق داره. ماه رمضون که ماه مهمونی خداست، یه زمان خیلی خوبه که خدا ما رو دعوت کرده که هم بدنمون سالم بشه و هم با عبادتش و خوندن قرآن و فهمیدن سخن خدا، روحمون سالم و شاداب بشه و برای یک سال زندگی خوب، انرژی پیدا کنیم.
هر مراسم مهمانی، یه میزبان داره که از مهمونها پذیرایی میکنه. میزبان این مهمانی بزرگ هم، نماینده خدا یعنی امام زمان هستند که ما میتونیم توی این ماه باهاشون بیشتر از قبل توی دلمون حرف بزنیم و ازشون کمک بخوایم و به خاطر این مهمانی تشکر کنیم.
خب بچه ها! یه اتفاق مهم هم در وسط ماه رمضون افتاده که ما برای این اتفاق جشن می گیریم، اون اتفاق چیه؟ (منتظر پاسخ بچه ها باشید.)
بله، تولد امام حسن مجتبی علیه السلام. امام حسن مجتبی امام دوم ما هستند و فرزند بزرگتر حضرت علی و حضرت زهرا! امامی که خیلی مهربون و خیلی خوش اخلاق بودند و ضمنا خیلی هم بخشنده و باکرامت! کی میدونه باکرامت یعنی چی؟ (منتظر پاسخ بچه ها باشید.)
بله، یعنی کسی که به دیگران از چیزهایی که مال خودش هست می بخشه، و با وجود این که خیلی بخشنده هست، توقع نداره که دیگران هم براش جبران کنن، چون خودش خیلی بزرگواره و بخششهاش رو در ازای جواب و جبران کردن دیگران انجام نمیده.
امام حسن مجتبی هم کریم بودند، یعنی خیلی بخشنده و بزرگوار بودند. و ما هم می تونیم همین امروز (امشب) از ایشون بخوایم که به ما هم بخشش کنن، از خدا بخوان که خدا به ما یه قلب نورانی بده و یه دل مهربون. حالا برای این که تولد امام حسن مجتبی رو به امام زمانمون تبریک بگیم، همه با هم یه صلوات بلند هدیه کنیم! (اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم)
- اهداف:
- توجه به فواید توصیه های خداوند به ما
- آشنایی بیشتر با ماه مبارک رمضان، ماه مهمانی خدا و ویژگیهای آن و وظایف ما در آن.
- ایجاد حس محبت نسبت به خداوند که در این ماه ما را مهمان سفره های مادی و معنوی خود کرده است.
- مواد لازم – شیوه اجرا:
- نیاز به پروژکتور و مکان مناسب برای نمایش پرزی.
- زمان : 20-15 دقیقه
اسلاید 2-3: بچهها کیا ما رو از همه بیشتر دوست دارن؟ (منتظر پاسخ بچه ها باشید) بله درسته، پدرمون، مادرمون، امام زمانمون و البته خدا.
اسلاید 4-5: خوب حالا بگین ببینم، اگه مامان باباتون از شما یه کار سخت بخوان، مثلا ازتون بخوان که هر روز مسواک بزنین و شما یه کم سختتون باشه، یا مثلا ازتون بخوان تا وقتی که درس و مشقتون رو تموم نکردین سر کار دیگهای نرین، یا مثلا تلویزیون زیاد نگاه نکنین، شما با وجود اینکه انجام حرفهاشون سخته، به حرفشون گوش میکنید یا نه؟
چرا انجام میدین؟ (بچهها را به این سمت راهنمایی کنید که آن کارها برای خودشان مفید است و پدر و مادرشان بهتر از آنها صلاحشان را میداند. مثلا از آنها میخواهند مسواک بزنند چون میدانند اگر مسواک نزنند، دندانهایشان خراب میشود و در آینده خودشان اذیت میشوند، یا مثلا اگر شب زود نخوابند، بیدار شدن صبح برایشان سخت خواهدبود، یا درس خواندن هر قدر هم که سخت باشد، باعث رشد فکری آنها و موفقیتهای آیندهی آنها خواهدشد که شاید بچهها الان آنها را درک نکنند، یا اگر تلویزیون زیاد نگاه کنند، فعالیت بدنی آنها کم خواهدبود و این برای سلامتی جسمی بچهها خوب نیست و خلاقیت و توانایی آنها را کاهش میدهد…)
پس ما چون میدونیم مامان و بابامون ما رو دوست دارن و برای ما چیزای خوب میخوان و خیر ما رو میخوان، سعی میکنیم با هر سختی که شده حرفاشون رو گوش بدیم، چون هم دوستشون داریم و هم خودمون رو دوست داریم و دوست نداریم با گوش ندادن به حرفاشون ضرر کنیم. درسته؟
اسلاید 6: حالا گفتیم دیگه کیا هستن که ما رو از همه بیشتر دوست دارن؟ بله خدا، و فرستادگانش، مثل پیامبر(ص) و امامای عزیزمون.
از بین همهی کسایی که گفتیم، به نظرتون کیه که از همه بیشتر میدونه چی برای ما خوبه و چی برای ما بده و برامون مضره؟
بله درسته، خدای مهربان، حالا بگین ببینم، چرااا؟ منتظر پاسخ بچهها باشید. درست گفتین همتون آفرین. چون خدای مهربونه که ما رو آفریده و خلق کرده، و هر کسی که یه چیزی رو درست میکنه، بهتر از هر کس دیگه اون چیز رو میشناسه و میدونه چی براش خوبه و چی بده.
اسلاید 7: مثلا اگه من یه کامپیوتر درست کنم، از هر کسی بهتر میدونم چه طوری باید استفاده بشه که بهترین نتیجه رو بشه با اون کامپیوتر گرفت، درسته؟
اسلاید 8: پس خدای مهربون هم بهتر از هر کسی میدونه چی برای ما خوبه و چی بده و چه راهی برای زندگی از هر راهی بهتره. ما هم چون این رو میدونیم و میدونیم که خدا چقدر ما رو دوست داره و دوست داره ما بهترین آدمها باشیم، به همهی حرفاش گوش میدیم، حتی اگه اون کار خیلی برامون سخت باشه.
اسلاید 9: حالا این خدای مهربون و دانای ما به ما گفته که من شما رو توی ماه مبارک رمضان مهمون میکنم و همونطور که همهی میزبان ها دوست دارن تو مهمونیشون به مهموناشون خیلی خوش بگذره، منم میخوام به شما خوش بگذره و بهترین چیزا رو بهتون بدم. خدای مهربون ما توی این ماه از ما خواسته روزه بگیریم و هیچ گناهی نکنیم و این برای خود ما خوبه و خدا به فکر ماس. دوست داره راه درست رو بریم و بعدا ضرر نکینم. دوست داره شیطون رو توی این ماه عزیز از ما دور بکنه.
اسلاید 10: دوست داره توی این ماه عزیز به ما چندین برابر برای کارای خوبمون پاداش و ثواب بده. دوست داره نمازای بیشتری بخونیم و حواسمون بیشتر سر نمازامون جمع باشه و با خدا بهتر حرف بزنیم و دوست بشیم.
اسلاید 11: دوست داره کمتر بخوریم تا قدر نعمتاش رو بدونیم، تا بدونیم کسایی که غذا ندارن چقدر سختی میکشن و ما هم تلاش کنیم که کمکشون کنیم. به همین خاطر، بعضی از بزرگترهای ما در این ماه، با جمع کردن پول و مواد غذایی، به کسانی که وضع مالیشون خوب نیست، کمک میکنن و اونها و خانوادههاشون رو خوشحال میکنن و اخلاق زیبای اسلامی رو به نمایش میگذارن. حتی بعضیها حاضر میشن از غذای خودشون گذشت کنند و به دیگران ببخشند.
اسلاید 12: خدا دوست داره بدونه کدوم ما بیشتر دوسش داریم و به حرفاش گوش میدیم تا اونم بیشتر کمکمون کنه. جالبه که خدا انقدر مهمونهای مؤمن و روزهدار خودش رو دوست داره که وقتی از روی خستگی یا گرسنگی خوابشون میبره، برای خوابشون و حتی نفسهاشون، توی این ماه بهشون ثواب و پاداش میده.
اسلاید 13: خدا دوست داره توی این مهمونی بیشتر از قبل با ما حرف بزنه و برای همین گفته: قرآن خوندن توی این ماه خیلی خیلی ثواب داره. خدا دوست داره توی این ماه عزیز ما خیلی خیلی به قرآن نزدیک بشیم و با معانی آیههای قرآن عزیزمون آشنا بشیم تا راه درست رو که خدا تو قرآن به ما نشون داده و برای خود ما خوبه، پیدا کنیم.
اسلاید 14: خدا دوست داره توی این ماه شبهایی رو قرار بده که خیلی خاص هستن و با دعا توی اون شبها، گناهان ما رو پاک کنه و ما رو به خودش نزدیکتر کنه. اسم این شبها، شبهای قدر هست که در آخرهای ماه رمضان قرار دارن و مردم این سه شب رو مشغول دعا و درخواست بخشش از خدا میشن.
اسلاید 16: پس، ما به خاطر خدای مهربونمون، و به خاطر خودمون که دوست داریم توی این دنیا راه درست رو بریم و ضرر نکنیم و بعدا افسوس نخوریم، به حرفای خدا هر چقدرم که سخت باشه گوش میدیم. میدونیم که خدا هم کمکمون میکنه و بهمون توانایی میده، به اضافهی یه عالمه ثواب که باعث میشه ما به خدای خودموم نزدیکتر بشیم و آدم بهتری باشیم.
اسلاید 15: خداوند دوست داره ما توی این مهمونی با امام زمانمون بیشتر دوست بشیم و به فکرشون باشیم و براشون دعا کنیم. توی روزهای این مهمونی با امام زمونمون صحبت کنیم و توی قلبمون باهاشون مثل یه پدر مهربون حرف بزنیم و از حرف زدن باهاشون لذت ببریم و ازشون برای خوب بودن، کمک بخوایم که ما رو دعا کنن.
- اهداف:
- آشنایی با مفهوم روزه ی مقبول و کامل: روزه گرفتن فقط شامل روزه ی شکم نیست، بلکه روزه مقبول آن است که همه ی اعضاء بدن از گناه دوری کنند و روزه باشند.
- آشنایی با فوائد روزه
- مواد لازم – شیوه اجرا:
- بازیگران: مریم و لیلا و مادر لیلا.
- فضای خانه، بالش، در یا افکت بسته شدن در، افکت صدای بلند
- زمان : 15 دقیقه
نمایش روزهی قبول
راوی: خانواده مریم و لیلا با هم همسایه هستند و این دو دوست، بعضی روزها با اجازه مامان هاشون خانه ی هم می روند و بازی می کنند. مخصوصا حالا که ماه مبارک رمضان است و مریم و لیلا هم سال اولی است که روزه می گیرند و تو روزهای طولانی تابستان حوصلشون سر میره.
(مادر مریم نشسته است که ناگهان مریم باعجله و عصبانی از اتاق لیلا بیرون می آید و بعد از یک خداحافظی کوچک با مادر لیلا، به سمت در می رود و از خانه لیلا اینها خارج می شود.)
مادر لیلا: لیلا جان. لیلا جان. مریم چرا ناراحت رفت خونشون؟
(لیلا جوابی نمی دهد و مادر ادامه نمی دهد.)
راوی: مادر لیلا روزه بود و اون روز خیلی کار کرده بود، به همین خاطر رفت تا کمی استراحت کنه اما …
(مادر لیلا دراز می کشد و لحظاتی میگذرد و یک صدای بلند از اتاق لیلا می آید (این صدا می تواند متناسب با امکانات هر صدایی باشد ، مثلا صدای تلویزیون یا افتادن چیزی) و مادر از جایش می پرد و ناراحت می شود و دوباره دراز می کشد و دوباره لحظاتی می گذرد و دوباره لیلا از اتاقش بیرون می آید تا دفترش را بردارد و موقع برگشت به اتاقش در را محکم می بندد. (در صورتی که “در” موجود نمی باشد از افکت صدای در استفاده کنید.))
مادر (دوباره از جا می پرد و سرش را می گیرد و با ناراحتی می گوید): لیلا، چی کار می کنی؟ مگه نمی بینی من دارم استراحت می کنم؟ مگه نمی دونی من سرم درد می گیره و دوباره دراز می کشد.
لیلا (آرام می گوید): ببخشید.
لیلا (لحظاتی بعد از اتاقش بیرون می آید و روی مبل می نشیند و شروع به ورق زدن کتاب قصه اش می کند. نگاهی به مادر می اندازد و از این که مادر سردرد دارد، ناراحت می شود و به کنار مادر می رود و مین شیند و می گوید): مامان، ببخشید. معذرت می خوام. یه ذره امروز ناراحت بودم.
مادر (با ناراحتی و دلخوری): من می دونستم ناراحتی و ازت پرسیدم، ولی تو جواب ندادی. حالا که سر من حسابی درد گرفته! ولی شما بگو ببینم امروز چه خبر بود؟ چی شد که مریم یهو رفت خونشون؟
لیلا: من و مریم امروز با هم دعوامون شد و من دیگه هیچ وقت باهاش آشتی نمی کنم. چون وقتی داشتیم باهم بازی می کردیم، خیلی تشنمون شده بود که مریم گفت: خب بریم آب بخوریم. ما هم که حواسمون نبود روزه هستیم، رفتیم و آب خوردیم و تازه بعدش یادمون افتاد.
مادر (لبخندی می زند و به مریم می گوید): شما دو تا چون حواستون نبوده، اشکالی نداره که آب خوردین و روزه هاتون درسته. اما اگر کسی قهر کنه، اون وقت روزهاش قبول نمیشه. مریم هم حواسش نبوده، پس حالا برو و باهاش آشتی کن!
لیلا: آخه تقصیر مریم بود.
مادر: ما که روزه می گیریم، فقط این نیست که چیزی نخوریم، بلکه باید از کارهای بدی هم که خدا دوست نداره انجام بدیم، دوری کنیم، مثل دروغ گفتن، بداخلاقی، قهر کردن و کارای بد دیگه.
لیلا: اااا مامان جدی میگین؟ من فکر میکردم که کسی که روزس فقط نباید از اذان صبح تا مغرب چیزی بخوره.
مادر: نه عزیزم، روزه فقط برای شکم که نیست. روزه که میگیری، زبونت، دستت، پاهات، گوشت و خلاصه همهی وجودت باید روزه باشه، یعنی که کارای بد و گناه نکنه.
لیلا: مامان، ولی روزه گرفتن خیلی سخته ها! آخه چرا ما باید روزه بگیریم ؟
مادر (با مهربونی لبخندی میزند و میگوید): عزیزم، روزه گرفتن خیلی فایده ها داره و یکی از دستورهای خدا است که کلی به نفع ماست.
مثلا کسی که روزهی واقعی میگیره، یعنی با همهی اعضاء بدنش، اینطوری شکر خدا رو به جا اورده، چون از نعمتایی که خدا بهش داده خوب استفاده کرده و باهاشون گناه نکرده.
برای همین خدا هم ازش راضی میشه و به خدا نزدیکتر میشه و شیطون رو از خودش دور میکنه. یعنی ماه رمضون یه فرصت خیلی خوبه برای ما که بتونیم به خدا نزدیکتر بشیم. به همین خاطر هست که خدا گفته: این ماه مهمون من هستید.
یعنی هم ما به خدا نزدیکتر میشیم و هم خدا گناهانمون رو می بخشه و کمکمون می کنه که از این به بعد، بهتر از قبلمون باشیم.
لیلا (با تعجب و نگاه همراه با رضایت به مادر): چه جالب! ولی آخه چرا ما توی این ماه نباید غذا بخوریم یا آب بنوشیم؟ غذا و آب خوردن که گناه نیستن!
مادر: درسته دخترم، غذا خوردن کار بدی نیست، ولی هیچ دقت کردی که آدم ها گاهی غذاهایی می خورن که برای سلامتیشون خوب نیست؟ یا این که بیش از اندازه ی لازم غذا می خورن و چاق میشن؟ یا این که ساعت غذا خوردنشون، منظم و مناسب نیست؟
این در حالیه که غذا چیز خیلی مهمی در زندگی ما انسان ها است و اگر ما روش درستی برای غذا خوردن نداشته باشیم، میتونه به تدریج باعث مریض شدن یا ضعیف شدنمون بشه و نهایتا بدنمون نشاط و شادابی لازم برای فعالیت کردن و مفید بودن رو نداشته باشه.
به همین خاطر، خدای مهربون، غیر از این که در ماه مبارک رمضان، ما رو سر سفره ی ایمان و توبه و مناجات با خودش دعوت کرده، ما رو به مهمانی سلامتی هم دعوت کرده. این فرصت خیلی خوبیه که ما یه رژیم خوب غذایی رو تجربه کنیم و بدنمون و سم های داخل بدنمون رو تصفیه کنیم.
لیلا: مثلا لیلا بپرسه: مامان، اگر روزهای روزه خیلی طولانی باشه، باید چی کار کرد آخه به نظرم اونطوری دیگه برای سلامتی ما خوب نیست، نه؟ البته باید حواسمون باشه که گاهی اوقات، ماه رمضون که توی تابستون و روزهای طولانی میوفته، ممکنه برای بعضی ها واقعا روزه گرفتن مشکل باشه و نتونن روز خیلی طولانی رو روزه بگیرن یا حتی اگر مریضیای دارن که روزه برای سلامتی اونها خوب نیست اصلا نباید بگیرن و حتی گرفتنش گناه حساب میشه.
خدای مهربون ما همونطور که سعادت روح ما رو میخواد براش سلامت جسمی ما هم مهمه و گفته حفظ سلامتی بدنمون هم مثل سلامتی روح و اخلاقمون واجبه. خیلی وقتا هم اگه امکانش رو داشته باشیم که کمتر فعالیت کنیم تواناییمون برای گرفتن روزه بیشتر میشه و میتونیم با یه برنامه ریزی راحتتر روزه بگیریم.
لیلا: چه جالب! پس روزه گرفتن، باعث سلامتی ما و دور شدن بیماری ها از بدن ما هم میشه!
مادر: بله دخترم، تازه! ما وقتی روزه می گیریم، و گرسنه می شیم، و بوی غذاهای خوشمزه به بینیمون میخوره اما چون روزه هستیم، نمیتونیم ازشون بخوریم، یاد این میوفتیم که کسانی هستند که غذاهای خوشمزه رو دوست دارند، اما پول کافی برای تهیه اونها رو ندارند. و این باعث میشه که هم خودمون بیشتر رعایت کنیم، مثلا غذاهامون رو اسراف نکنیم، و هم اینکه از نعمت هایی که خدا بهمون داده، به اونها هم ببخشیم.
این یکی از درس های دین ما است که بهش افتخار می کنیم. ما مسلمونها به دینمون افتخار می کنیم که درش به ما یاد داده اند که باید به فکر دیگران هم باشیم و از چیزهایی که خودمون داریم، به بقیه هم ببخشیم.
لیلا: من فکر می کردم روزه گرفتن فقط یه دستور خدا است که ما باید انجام بدیم و اصلا فکر نمی کردم که این همه فایده برای ما داره و به نفع خودمونه. چه جالب که خدای ما اینقدر مهربونه که حتی دستورهایی که به ما داده، چیزهایی هست که ما خودمون لازم داریم، ولی خب، شاید ندونیم یا حواسمون نباشه که باید این کارها رو انجام بدیم که سالم و خوب باشیم.
مادر: بله همینه، همه ی احکام دین ما همینطوری هستن. تازه اینو یادم رفت بهت بگم: توی این ماه عزیز، همهی کارهای خوب ثوابشون چندین برابره، حتی خوابیدن و درس خوندنم با زبون روزه ثواب داره، فکرش رو بکن چقدر توی این ماه میتونیم ثواب جمع کنیم و به خدا نزدیکتر بشیم، ولی به جاش وقتیام گناهی انجام بدیم، ارزش روزه مون خیلی کمتر از وقتی میشه که در کنار روزه بودن شکم، دل و چشم و دست و همه ی بدنمون از کارهای بد و فکرهای بد، روزه باشه. بله، درواقع، روزه ی واقعی، اینه که آدم خودش رو توی مهمونی خدا، در مقابل خدا ببینه و بخواد رضایت خدا رو به دست بیاره.
لیلا (به فکر فرو رفت و سرش را پایین انداخت و از مادرش عذرخواهی کرد و گفت): پس من میرم زودتر با مریم آشتی کنم و بهش بگم چه روزهای روزهی واقعیه و بهش بگم ما چقد توی این ماه میتونیم به خدای مهربونمون نزدیک بشیم و اخلاقای خوب یاد بگیریم. دیگه میخوام از فردا با مریم قرار بذاریم تا روزههای بهتری بگیریم.
- اهداف:
- افزایش جذابیت جشن
- انجام فعالیت تحرکی در بچهها خصوصا با توجه جابجایی نقش ها، باعث افزایش دقت، هماهنگی و عکس العمل بچهها خواهدشد.
- سو دادن قوه تخیل بچه ها به سمت مفاهیم ارزشی و کاربردی
- آشنایی با ماه رمضان که ماه عبادت خدا و بهتر بودن است.
- مواد لازم – شیوه اجرا:
- هیجان در تن صدای مربی و رسا بودن صدا از ملزومات اجرای خوب این بازی میباشد.
- زمان : 20-15 دقیقه
فعالیت گروهی (آموزش کارهای نیک در قالب نمایش و پانتومیم)
بچه ها، همونطور که گفتیم این ماه مبارک فرصت خوبیه که ما کارهای خوب رو تمرین کنیم و سعی کنیم به انجام دادنشون عادت کنیم و به یاد خدا باشیم. این خیلی خوبه که ما انقدر کارای خوب رو زیاد انجام بدیم که اصلا دیگه حتی به کارهایی که خوب نیستن فکر هم نکنیم.
حالا بیاین با هم یه بازی کنیم. من ۲ تا ۲ تا شما رو صدا میکنم و در گوشتون یه کار خوب رو میگم و اون ۲ دوستمون باید اون کار رو با همدیگه به صورت نمایش یا پانتومیم اجرا کنن و بقیه حدس بزنن که اون کار خوب چه کاریه؟ دوست دارین؟
کمک به پدر و مادر
کمک به فقرا
مرتب کردن اتاق و منزل
قرآن خواندن
وضو گرفتن
نماز خواندن
خوشرو و خوش اخلاق بودن
تشکر کردن
زیارت رفتن
دعا خواندن….
بچه ها، انجام این کارهای خوب و انجام ندادن کارهای ناشایست در ماه مبارک رمضان، برای نزدیکتر شدن به خدای مهربون، باعث میشه که روزه های ما مقبولتر باشه و اینطوری اعضاء بدن ما هم روزه هستن به این معنی که از گناه دوری میکنن. اینطوری بعد از یک ماه تمرین برای خوب بودن و به حرف های خدا گوش دادن، ما خیلی به خداوند نزدیک میشیم. پس حواس هممون باشه که ما باید روزهی مقبول بگیریم. حالا کی فهمیده روزه ی مقبول و درست چه روزه ایه؟ (منتظر پاسخ بچه ها باشید و کمکشان کنید.)
- مواد لازم – شیوه اجرا:
- پرژکتور و بلندگو و لب تاپ و پرده نمایش.
- زمان: هر یک 5 دقیقه
- اهداف:
- آشنایی با فرهنگ شعرسرایی و ادبیات فارسی در فضای دینی
- تشویق به حفظ مفاهیم دینی توسط بچه ها در قالب شعر
- مواد لازم – شیوه اجرا:
- مربی سعی کند قبل از مراسم، زیبا خواندن اشعار را تمرین کند و حتی المقدور اشعار را حفظ باشد.
- از بچهها بخواهید قسمتهای سادهتر اشعار را با هم بلند بخوانند و ایجاد فضای شادی بکنید.
- زمان : 10-5 دقیقه
هلال ماه رمضون
وقتی میاد به آسمون
با شادی و مهربونی
باید بریم به مهمونی
یه مهمونی با صفا
پر از عبادت و دعا
خدا می خواد که بنده ها
همیشه مهربون باشن
کینه ها رو دور بریزن
همدل و همزبون باشن
نماز و روزه و دعا
صفا میده به قلب ما
شاعر: محمد رضا رمضانی
سحری
سحر شده دوباره
چشمای من بیداره
تو آسمون می بینم
یه عالمه ستاره
مامان تو سفره چیده
غذای خوبی حالا
کنار هم می شینیم
من و مامان و بابا
ما سحری می خوریم
با نام و یاد خدا
انشالا که قبوله
روزه ی ما بچه ها
شاعر: مهری طهماسبی دهکردی
امام حسن مجتبی (ع)
چه غوغای قشنگی رو زمینه
به شور و شادی افتاده مدینه
مدینه آسمونش پر ستاره
مدینه غرق شادی شد دوباره
روشنی دیده زهرا حسن
سبط نبی، فاطمه سیما حسن
شاخه ی پر سایه ی طوبا حسن
راز شفابخشی عیسی حسن
این پسر از پدر نشونی داره
رحمتی قدر آسمونی داره
رحمتی قدر آسمونی داره
ماه روزه، ماه ذکر، ماه دعا شد
روز میلاد امام مجتبی شد
حسن ابن علی اَم، پاک سرشته
سَروَر خوبِ جوانان بهشته
ماه روزه، ماه ذکر ماه دعا شد
روز میلاد امام مجتبی شد
حسن ابن علی اَم، پاک سرشته
سَروَر خوبِ جوانان بهشته
- اهداف:
- آشنائی با امام حسن مجتبی (ع) و بعضی از صفات ایشان.
- زمان : 10 دقیقه
داستان پناه نیازمندان
بچهها، حضرت زهرا که سلام خدا بر ایشان باد، ۴ تا فرزند داشتند که امام حسن مجتبی علیه السلام بزرگترین فرزند ایشون بودند که بعد از شهادت پدرشون حضرت علی (ع)، امام دوم ما شیعیان شدند. نام ایشون حسن هست و خدا این نام رو برای امام حسن (ع) انتخاب کرده چون ایشون اخلاق بسیار نیکویی داشتند و بسیار بخشنده بودند. لقب ایشون هم مجتبی هست، به معنی برگزیده و انتخاب شده، چون به وسیلهی خدا برای هدایت مردم برگزیده شده بودند.
محبت و بخشندگی اهل بيت مخصوصا امام حسن مجتبي علیه السلام بین همه مردم مشهور بود. ایشون كه قلبي پاك و دلسوز و پرمحبت نسبت به فقیران و دردمندان داشتند، مانند پدرشون حضرت علي علیه السلام با خرابه نشينان دردمند و مردم كم درآمد همراه و همنشين مي شدند، درد دل آنان را با جان و دل مي شنيدند و به آن درددل ها، ترتيب اثر مي دادند. به همین جهت، هر ناتوان و ضعيف و درماندهاي درِ خانه آن حضرت را مي كوبيد.
از امام مجتبي علیه السلام پرسيدند: چگونه است هر درخواست کننده ای كه بر درِ خانه شما مي آيد، نااميدش برنمي گردانيد؟
حضرت فرمودند: من هم نيازمند و محتاجي هستم به درگاه خداوند متعال كه دوست ندارم او مرا دست خالي برگرداند، خداوندي كه نعمت هايش را بر ما ارزاني داشته، هرگز نمي خواهد بندگانش را محروم كنم، مي ترسم اگر درخواست کننده ای را رد كنم، او هم مرا دست خالي برگرداند.
- اهداف:
- مهربانی امام حسن مجتبی با حیوانات و بخشندگی ایشان.
- مواد لازم – شیوه اجرا:
- پرژکتور و بلندگو و لب تاپ و پرده نمایش.
- زمان : 5 دقیقه
انیمیشن اکرام حیوانات
- اهداف:
- بالا بردن سطح یادگیری و به خاطرسپاری به وسیله ی ادامه ی کار مرتبط با برنامه در منزل.
- مواد لازم – شیوه اجرا:
- پرینت از جدول انتهای فایل.
کار در منزل روزه مقبول
از جدول انتهای فایل پرینت گرفته، آن را در اختیار والدین یا بچه ها قرار دهید و از آنها بخواهید که در طی روزهای باقی مانده از ماه مبارک سعی کنند روزه ی مقبول بگیرند به این معنا که با همه ی اعضاء بدنشان کار خوب انجام دهند و از کار نامناسب دوری کنند.
- اهداف:
- نتیجه گیری بحث و انتقال دوبارهی مفهوم کلی موضوعات بحث شده در این فایل.
- مواد لازم – شیوه اجرا:
- اجرای این قسمت در فضای سکوت و توجه و توسل.
- آغاز دعا، پس از توجه دادن بچه ها به اهمیت دعا برای فرج صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف.
- سعی شود که متن عربی و ترجمه آن به زبان محلّی هم زمان با تلاوت، نمایش دادهشود.
- زمان: 5 دقیقه
پایان/ نتیجه گیری و دعا:
خب بچ هها، امیدوارم که این برنامه ی امروز ما باعث شده باشه که همه ی کسانی از ما که میتونن روزه بگیرن، از همین الان شروع کرده باشن به تمرین برای روزه ی درست و کامل. یعنی از همین الان تصمیم گرفته باشیم که از فرصت ماه مبارک رمضان که خدای مهربون برای ما قرار داده که خوب و باخدا بشیم، استفاده ی کامل رو ببریم.
این ماه بهترین فرصت برای ماست که تمرین کنیم تا فقط کارهای خوب و فکرهای خوب داشته باشیم و به دستورهایی که خداوند برای بهتر بودن به ما داده عمل کنیم. مخصوصا که خدای مهربون گفته که توی این ماه چندین برابر به کارهای خوبتون پاداش میدم و به خودم نزدیکتون می کنم و این خیلی خیلی فرصت خوبیه.
اگه گفتین که دیگه این ماه فرصت خوبی برای چه کاریه؟ (پاسخ بچه ها) درست میگین همتون ولی منظور من اینه که خوندن چی تو این ماه مبارک خیلی خوبه؟
بله، قرآن. بیاین با هم قرار بذاریم در این ماه تمرین کنیم که هر روز قرآن بخونیم و با معانی آیاتش آشنا بشیم و ازش واقعا چیز یاد بگیریم و انجام بدیم. شده حتی 5 آیه روزی بخونیم ولی یه کم سعی کنیم معنیش رو بفهمیم.
میتونیم از پدر مادر یا نزدیکانمون بخوایم که برای ما بیشتر توضیح بدن تا بفهمیم. و سعی کنیم به چیزایی که یاد می گیریم عمل کنیم. چون خداوند همونطور که میدونین قرآن رو برای هدایت شدن ما فرستاده، پس این کمک خدا رو از دست ندیم.
یه چیز دیگه که امروز باهاش آشنا شدیم، صفت بخشندگی امام حسن مجتبی (ع) بود. البته که همه ی امامان عزیز ما بخشنده بودن، ولی امام دوم ما مشهور بودن به این صفتشون و همیشه به همه کمک می کردن.
بیاین ما هم در این ماه تلاش کنیم که این ویژگی رو داشته باشیم. شاید حتی بتونیم به امام زمانمون بگیم: ای امام عزیز، ما از شما و پدرانتون یاد گرفتیم که بخشندگی چقدر کار خوبیه و میخوایم مثل شما باشیم. پس شما هم برای ما دعا کنید و ما رو کمک کنین که در این ماه بتونیم روزه های مقبولی بگیریم و هم تمرین بخشندگی و کمک به مردم و اطرافیانمون رو بکنیم و بعد از این ماه مبارک خیلی بهتر از قبل از این ماه بشیم. ممنونیم از اینکه همیشه به فکر ما هستین و برای ما دعا می کنین و کمکمون می کنین که بهتر و بهتر باشیم.